De meeste kinderen ontwikkelen zich goed. Maar sommige kinderen hebben extra ondersteuning of hulp nodig op school en/of thuis. Gemeenten en zorgaanbieders zijn verantwoordelijk voor het bieden van jeugdhulp. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de toegang tot de specialistische jeugdhulp. Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs po en vo zijn verantwoordelijk voor de inrichting van de onderwijsondersteuning en het afgeven van toelaatbaarheidsverklaringen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs.

De hulp aan kinderen moet zo efficiënt en logisch mogelijk ingericht worden en om die reden wordt aangesloten bij de belangrijkste vind- en actieplaatsen voor jeugd. Scholen zijn belangrijke signaleerders van gedrags-en ontwikkelingsproblemen bij jongeren, maar ook van belemmeringen thuis. Scholen bieden een normaliserende omgeving voor kinderen uit gezinnen met ondersteuningsvragen, schoolsucces is een beschermende factor voor de ontwikkeling van kinderen.

Voor de jeugdhulp zijn dus scholen onmisbare partners en een laagdrempelige plek om hulp te bieden, maar andersom hebben scholen ook jeugdhulp nodig wanneer problemen meer gerelateerd zijn aan opvoeden en opgroeien. Onderwijs- en jeugdhulpprofessionals moeten steeds de vraag stellen of zij zelf het kind kunnen helpen of dat aanvullende expertise nodig is. Scholen en jeugdhulp moeten elkaar kennen, de verbinding maken en samenwerken.

Jeugdhulp en onderwijs hebben naast een signalerende functie in de wijk en op school de rol om te werken aan preventie en vroegtijdige interventie om verdere specialistische hulp zoveel mogelijk te voorkomen.

Maar welke interventies zijn in uw regio/gemeente nodig? Welke problematiek komt het meest voor? Welk preventief aanbod kunnen we het beste ontwikkelen en welke interventies moeten we doorontwikkelen? Zicht op de problematiek waar kinderen mee kampen bepaalt deels de vraag naar hulp en ondersteuning in de gemeente en op school en helpt u deze vragen te beantwoorden.

Van sommige kinderen is al bekend dat zij problemen hebben en zij hiervoor jeugdhulp ontvangen. Zicht op het jeugdzorggebruik per onderwijssoort geeft input voor het gesprek tussen onderwijs en gemeente/jeugdhulp over verdere afstemming en samenwerking en inzet van jeugdhulp op scholen, onder andere in onderwijszorgarrangementen. Voor een zo effectief mogelijke aanpak van de hulp en ondersteuning voor kinderen en hun ouders is een integrale aanpak van belang.

Toelichting cijfers

In dit rapport zijn de figuren weergegeven van de indicatoren, die u een goed totaalbeeld geven van de kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar in uw geselecteerde regio of gemeente. De gegevens kunt u vergelijken met andere regio’s, gemeenten of het landelijk gemiddelde.

De volgende onderwerpen komen aan bod:

• Problematiek
• Jeugdzorggebruik
• Jeugdzorggebruik naar onderwijssoort
• Speciaal onderwijs

Hoe verschilt de problematiek in uw gemeente (of in de gemeenten binnen uw samenwerkingsverband) van andere gemeenten in Nederland? De figuur hiernaast geeft voor een aantal onderwerpen de afwijking van uw gemeente/regio ten opzichte van het Nederlands gemiddelde. Hoe verder naar buiten, hoe hoger de prevalentie van het betreffende kenmerk is.

De figuur geeft aan welke aandeel van de jeugdigen in uw gemeente/regio kampt met de verschillende problemen ten opzichte van het Nederlands gemiddelde.

De figuur geeft het aandeel kinderen die een vorm van jeugdzorg ontvangen voor uw gemeente/regio weer, het landelijk gemiddelde en de onderverdeling in 0-4 jarigen, 4-12 jarigen en 12-18 jarigen.

Dit landkaartje geeft het percentuele gebruik van jeugdzorg per gemeente of regio weer, waarbij kleur donkerblauw het hoogste gebruik weergeeft en kleur lichtblauw het laagste. De data per gemeente of regio kunt u als Excel (.csv bestand) downloaden.

De figuur geeft de trend van het jeugdzorggebruik onderverdeeld in jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering weer voor uw gemeente/regio. Onder de figuur kunt u de desbetreffende trend voor uw gemeente/regio, Nederland en leeftijdscategorie aan of uitzetten door erop te klikken.

De figuur geeft voor uw gemeente/regio per onderwijssoort het aandeel kinderen dat jeugdzorg ontvangt weer.

De figuur geeft de trend van het jeugdzorggebruik per onderwijssoort voor uw gemeente/regio van de afgelopen 3 jaar weer.

De figuur geeft het aandeel leerlingen per speciaal onderwijssoort weer, berekend op het totaal aantal leerlingen op het primair en voortgezet onderwijs in uw regio. Voor het aandeel speciaal onderwijs op het primair of voortgezet onderwijs bekijk dan onderwijssoorten.

Dit landkaartje geeft het aandeel speciaal onderwijs per gemeente of regio weer, waarbij de donkerste kleur het hoogste aandeel weergeeft en de lichtste kleur het laagste. De data per gemeente of regio kunt u als Excel (.csv bestand) downloaden.

De figuur geeft de trend van het speciaal onderwijs en de onderverdeling per onderwijssoort voor uw gemeente/regio ten opzichte van het landelijk gemiddelde van de afgelopen 3 jaar weer. Onder de figuur kunt u de desbetreffende trend voor uw gemeente/regio en Nederland aan of uitzetten door erop te klikken.

Heeft u ervaring met een aanpak, die werkt? Deel het met uw collega’s in het land. We verzamelen en verspreiden de concrete tips en voorbeelden uit de praktijk.