Iedere gemeente of regio streeft ernaar om kinderen zo gezond, veilig en kansrijk te laten opgroeien. Dat kan enerzijds door een sterke pedagogische basis voor kinderen en gezinnen te stimuleren, maar ook door vroegtijdig te signaleren wanneer zich risico’s voordoen voor kinderen of gezinnen. Het liefst wilt u risico’s voorkomen door preventief te handelen of – indien nodig – vroegtijdig zo licht mogelijke hulp te bieden.

Hoe weet u dat zich risico’s voordoen voor kinderen tijdens het opgroeien en opvoeden? Een aantal factoren kunnen daarvoor een indicatie geven, zoals het opgroeien in een eenouder­gezin of in armoede. Ook als een leerling voldoet aan de criteria voor achterstandsleerlingen, kan dat een risico betekenen voor de ontwikkeling van een kind en is inzet van een preventief (vve-)programma gewenst.

Met de indicatoren in dit rapport ‘Eerder signaleren’ krijgt u inzicht in de omvang van de groep kinderen die opgroeit met deze potentiële risico’s.

Vervolgens kunt u in gesprek gaan als gemeente en samenwerkingsverband met schoolbesturen/locatieleiders en met de basisvoorzieningen en wijkteams in de wijken over de wijze waarop deze kinderen en gezinnen tijdig kunnen worden gesignaleerd en welke mogelijke preventieve interventies voor hen gewenst of noodzakelijk zijn. Door vroegtijdig te signaleren en preventief te handelen is het veelal mogelijk om inzet van (specialistische) jeugdhulp te voorkomen.

Toelichting cijfers

In dit rapport zijn de figuren weergegeven van de indicatoren, die u een beeld geven van risicofactoren voor jeugdzorggebruik in uw geselecteerde regio of gemeente. De gegevens kunt u vergelijken met andere regio’s, gemeenten of het landelijk gemiddelde.

De volgende onderwerpen komen aan bod:

• Kinderen in eenoudergezinnen
• Kinderen in armoede
• Achterstandsleerlingen

De figuur geeft het aandeel minderjarigen in eenoudergezinnen voor uw gemeente/regio weer, het landelijk gemiddelde en de onderverdeling in 0-4 jarigen, 4-12 jarigen en 12-18 jarigen.

Dit landkaartje geeft het aandeel minderjarigen in armoede per gemeente of regio weer, waarbij de donkerste kleur het hoogste aandeel weergeeft en de lichtste kleur het laagste. De data per gemeente of regio kunt u als Excel (.csv bestand) downloaden.

De figuur geeft de trend van het aantal minderjarigen in armoede en de onderverdeling in de leeftijdsgroepen 0-4, 4-12 en 12-18 jarigen voor uw gemeente/regio ten opzichte van het landelijk gemiddelde van de afgelopen 3 jaar weer.

Dit landkaartje geeft het aandeel achterstandsleerlingen per gemeente of regio weer, waarbij de donkerste kleur het hoogste aandeel weergeeft en de lichtste kleur het laagste. De data per gemeente of regio kunt u als Excel (.csv bestand) downloaden.

De figuur geeft de trend van het aantal achterstandsleerlingen in de leeftijdsgroep 4-12 jarigen voor uw gemeente/regio ten opzichte van het landelijk gemiddelde van de afgelopen 3 jaar weer.

De cijfers geven u zicht op de mate waarin zich risico’s voordoen voor kinderen tijdens het opgroeien en opvoeden. De factoren die daarvoor een indicatie geven, zijn het opgroeien in een eenouder­gezin of in armoede. Ook als een leerling voldoet aan de criteria voor achterstandsleerlingen, kan dat een risico betekenen voor de ontwikkeling van een kind en is inzet van een preventief (vve-)programma gewenst.

Met deze indicatoren krijgt u inzicht in de omvang van de groep kinderen in uw gemeente of samenwerkingsverband, die opgroeit met deze potentiële risico’s. Vervolgens kunt u in gesprek gaan als gemeente en samenwerkingsverband met schoolbesturen/locatieleiders en met de basisvoorzieningen en wijkteams in de wijken over de wijze waarop deze kinderen en gezinnen tijdig kunnen worden gesignaleerd en welke mogelijke preventieve interventies voor hen gewenst of noodzakelijk zijn. De kennis in de wijken over problematiek van de (volwassen) populatie kan aanvullend op deze gegevens tot een gezamenlijke effectieve aanpak leiden. Door vroegtijdig te signaleren en preventief te handelen is het veelal mogelijk om inzet van (specialistische) jeugdhulp te voorkomen.

NJi publicatie: Opgroeien en opvoeden in armoede

→ lees verder

Sociaal Cultureel Planbureau: armoede in kaart 2019

→ lees verder

NJi: Gewoon opvoeden in diverse opvoedsituaties

Lees verder